Ο ΑΜΠΕΛΩΝΑΣ
Η αμπελοκαλλιέργεια στην Ήπειρο και ιδιαίτερα στην Ζίτσα έχει μακρά ιστορία, με τα κρασιά της να χαίρουν φήμης από παλιά, καθώς στην αμπελουργική ζώνη της καλλιεργούνται τρεις ενδημικές ποικιλίες (δεν υπάρχουν όχι μόνο στις γείτονες χώρες, αλλά ακόμα και σε κοντινές περιφέρειες), η λευκή Ντεμπίνα και οι ερυθρές Βλάχικο και Μπεκάρι. Έχει την τιμή άλλωστε στους υμνητές της να ανήκει και ο λόρδος Μπάϊρον, διάσημος φιλέλληνας και κορυφαίος εκπρόσωπος του ρομαντισμού.
Το υψόμετρο είναι 700μ. από τη θάλασσα και τα εδάφη είναι ασβεστολιθικά και επικλινή, με καλή αποστράγγιση από τα νερά, στραμμένα προς την μεριά του Ιονίου και δέχονται την επίδραση των θαλάσσιων ανέμων, έχοντας έναν ήπιο χειμώνα και δροσερά καλοκαίρια.
Τα εδάφη αυτά, την άνοιξη, κατά την έναρξη της βλάστησης και το φθινόπωρο κατά την διάρκεια της ωρίμανσης, αποθηκεύουν θερμότητα την ημέρα και την αποδίδουν στις ρίζες τις κρύες νύκτες.
Τα ιδιαίτερα κλιματολογικά χαρακτηριστικά, η μεγάλη οξύτητα και η σχετικά χαμηλή αλκοοόλη μετα οποία τρυγούνται τα σταφύλια δίνουν οίνους πολλών και διαφορετικών τύπων αλλά και αποστάγματα, πάντα υψηλής ποιότητας και ξεχωριστού χαρακτήρα.
Ποικιλίες «θησαυρός»
Η Ντεμπίνα, που καταλαμβάνει ένα σημαντικό ποσοστό των φυτεύσεων με απόγειο την ΠΟΠ Ζίτσα, είναι όψιμη ποικιλία , πλήρως εγκλιματισμένη στο ιδιαίτερο οικοσύστημα της Ζίτσας, μετρίου σώματος, με δροσιστική οξύτητα, ενώ το αλκοόλ δεν είναι ποτέ έντονο. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή εξαιρετικών λευκών κρασιών. Η φρεσκάδα και το νεύρο της ποικιλίας είναι το βασικό της πλεονέκτημα, το οποίο εκφράζεται πιο έντονα στα αφρώδη κρασιά.
Το Βλάχικο δίνει κρασιά μετρίου βάθους, χρώμα έντονο, πολύπλοκα αρώματα, που θυμίζουν μαύρο πιπέρι, κόκκινο κεράσι και συχνά πικρή σοκολάτα, ενώ πάντα υπάρχει μία σχετικά υψηλή οξύτητα στο στόμα.
Το Μπεκάρι έχει βαθύ χρώμα, μέτρια αρωματική ένταση, αλλά πυκνή δομή και έντονες ταννίνες στο στόμα. Τα αρώματα του παρομοιάζουν τα φρούτα του δάσους και τα γλυκά μπαχάρια, όπως η κανέλα και η βανίλια.
Ο συνδυασμός των Βλάχικο και Μπεκάρι είναι επιτυχημένος και δίνει πληθώρα στυλ. Όχι μόνο ερυθρά κρασιά αλλά και ροζέ με μέτριο σώμα, αρώματα φράουλας και κόκκινου μούρου ενώ το στόμα είναι πάντα δροσερό και απαλό.
Ανάλογα με την οινοποίηση τα ερυθρά κρασιά με παραμονή στη δεξαμενή είναι ζωντανά, απαλά και φρουτώδη ενώ με ωρίμανση σε δρύινα βαρέλια είναι γεμάτα, ξεχωρίζουν από τον αρωματικό πλούτο και μπορούν να παλαιώνουν σε φιάλες.
Τσίπουρο
Σημαντικό αμπελοοινικό προϊόν είναι και το τσίπουρο Ηπείρου, το οποίο έχει νομοθετηθεί ως Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης, καθώς έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα με αρωματική ένταση αλλά μαλακό και στρογγυλό στόμα. Το παλαιωμένο απόσταγμα έχει παλαιώσει περίπου 12 μήνες σε δρύινα βαρέλια και μπορεί να καταναλωθεί στο τέλος ενός δείπνου, αφού η παλαίωση στο βαρέλι του έχει χαρίσει μία προσωπικότητα που είναι πιο κοντά σε ένα μπράντι, παρά στο παραδοσιακό τσίπουρο.
